A Reserva de Biosfera licita a primeira fase do proxecto piloto para converter un barco abandonado na ría en xogo infantil

• O residuo foi identificado para a a súa rehabilitación integral no estudo previo realizado por Mariñas Coruñesas

• Santiso apunta que a actuación “servirá de exemplo” para dar unha segunda vida aos residuos

A Reserva de Biosfera Mariñas Coruñesas dá un paso máis no seu proxecto de recuperación de áreas con residuos abandonados no seu litoral. Froito do estudo realizado na ría de Betanzos, en colaboración coa Fundación Juana de Vega, identificáronse 46 residuos, especialmente de embarcacións en ruína, e agora a Reserva seleccionou un deles para levar a cabo un primeiro proxecto piloto que o reconverta no futuro en “barco pantasma” como xogo infantil tematizado con información para sensibilizar dunha maneira lúdica á sociedade e aos máis novos sobre a problemática de abandonar antigos barcos na ría.
O barco abandonado elixido para a actuación ten 6,5 metros de eslora e 2 metros de manga. Pola súa morfoloxía e estado, o estudo concluíu que é viable a súa rehabilitación integral.
O residuo sitúase baixo o viaduto da autoestrada AP-9, na ribeira de Paderne. Para retiralo, requírese un equipo de mergullo, globos de elevación, unha embarcación de remolque e un camión con guindastre. Seguiranse todas as medidas precisas para evitar afeccións ao ecosistema mariño e non remover os lodos do fondo mariño.
O reconvertido banco pantasma, unha vez restaurado, instalarase nunha zona, pendente de definir, no ámbito da desembocadura do río Mandeo, aplicando criterios de integración paisaxística e ambiental.

Ademais da retirada da embarcación, inclúese a elaboración da diferente documentación para a tramitación dos diferentes informes sectoriais pertinentes e a confección do inventario doutros residuos que non poidan ser utilizados na creación do “barco pantasma” para a súa correcta xestión ambiental.
A entidade saca a licitación os traballos necesarios para esta primeira actuación, cun importe de 20.787 euros. O prazo de execución será de 6 meses desde a firma do contrato.
Trátase dunha acción incluída no Plan de Sustentabilidade Turística da Reserva de Biosfera, dotado de fondos Next Generation.
O presidente, José Antonio Santiso, apunta que poñer en valor o litoral, e en concreto a ría de Betanzos, é “fundamental para animar ou ecoturismo e apoiar ou desenvolvemento económico do territorio”. Santiso sinala que este proxecto piloto “servirá de exemplo” para conferir “unha segunda vida a un refugallo” e pode marcar o camiño para actuar no futuro.
É necesario mellorar o estado ambiental de espazos degradados na ría, abordar a problemática do abandono de residuos (antigos barcos) neste espazo natural protexido, así como sensibilizar á sociedade sobre esta problemática, para mellorar o estado natural dun espazo que debe ser no futuro un recurso “estrela” do ecoturismo náutico no territorio.
Estudo previo
O estudo previo consistiu nun traballo exhaustivo de campo para localizar e catalogar os residuos do estuario, nun territorio que comprende os municipios de Betanzos, Coirós, Paderne, Bergondo, Miño e Sada na ría de Betanzos. Estes residuos son principalmente barcos abandonados que prexudican ao ecosistema.
En total, identificáronse 46 residuos deste tipo en 16 áreas da ría. En 6 delas considérase que a prioridade de intervención é alta ou moi alta.
O 54% dos residuos son barcos abandonados non biodegradables, polo que require unha retirada completa. O 24% son pecios integrados como refuxios de biodiversidade, polo que lles correspondería unha revisión e só a retirada dos elementos que sexan potencialmente contaminantes, mantendo así o casco de madeira.
De cada residuo, a Reserva dispón agora dunha ficha coa súa tipoloxía, idade estimada, material, tamaño, o impacto que supón, ou a prioridade que ten a súa retirada. Incluíuse a xeorreferenciación, un banco fotográfico e a definición do procedemento administrativo que é preciso levar #de acordo con a lexislación.
Para levar a cabo os traballos de identificación e xeorreferenciación empregáronse drons e tamén o catamarán eléctrico da Reserva.
Esta actuación naceu do Foro da Ría de Betanzos que realizou a Reserva de Biosfera hai uns anos, coa participación dos colectivos e administracións implicadas no día a día do estuario. Os axentes trasladaron a súa preocupación pola existencia destes residuos e os seus efectos.